นวนิยาย..นายอำเภอปฏิวัติ..เป็นวรรณกรรมที่โด่งดังมาก..ถูกนำไปตีพิมพ์ลงในนิตยสาร..และหนังสือพิมพ์..หลายฉบับ..รวมทั้งนำมาสร้าง..เป็นภาพยนตร์..นำแสดงโดย..สมบัติ เมทะนี..อรัญญา  นามวงศ์..และมีดาราประกอบ..ที่มีชื่อเสียงในยุคนั้นร่วมแสดง

แต่น้อยคนนัก..ที่จะทราบว่า..นวนิยาย..เรื่องนายอำเภอปฏิวัติ..มีถิ่นกำเนิด..เกิดขึ้นที่ไหนกันแน่..และใครเป็นคนเขียน..

เอาจริง..ผมได้เขียนไปหลายตอนแล้วว่า..ใครคือคนเขียน..แต่งงานกับใคร..แต่ย้อนอธิบายขยายความสักหน่อย..ก็ดี..จะได้ไม่ต้องกลับไปอ่านอีก
ผู้เขียน..นวนิยาย..นายอำเภอปฏิวัติ..คือ..นายคมสัน  ศุภลักษณ์ศึกษากร..นายอำเภอสมเด็จ..คนที่ 2 ระหว่างปี 2513-2514..โดยใช้นามปากกาว่า..
บุญโชค เจียมวิริยะ..

ขณะนั้น..ผมเรียน..อยู่ชั้น ป.5 อายุ 11ปี ..โรงเรียนบ้านสี่แยกสมเด็จ..เวลาผู้ใหญ่สนทนา..พูดคุยกัน..ผมชอบไปนั่งฟังด้วย..จึงทำให้ทราบเรื่องราว..ความเป็นไป..ของเหตุการณ์บ้านเมืองสมเด็จ..ค่อนข้างมาก..และผมยังจดจำ. เรื่องราวเหล่านั้น..ได้เป็นอย่างดี..แม้นว่าจะไม่ได้จดบันทึกแต่สมองผม..ได้บันทึก..เก็บไว้อย่างรวดเร็ว..
ซึ่งเรียกว่า..วรรณกรรมมุขปาฐะ เป็นวรรณกรรมที่เล่าด้วยปาก ไม่ได้จดบันทึก ครับ..

ปี 2513-2514 เป็นช่วงที่..ลัทธิคอมมิวนิสต์..แผ่อิทธิพลเข้ามายังภาคอีสาน..มีขบวนการสร้างมวลชน..โดยการจัดหน่วยจรยุทธ์..เพื่อโฆษณาชวนเชื่อ..เคลื่อนไหวในพื้นที่..บ้านกอก..บ้านแซงบาดาล..บ้านมหาไชย..บ้านหนองแสง..และยังมีหมู่บ้านที่อยู่ติดเนินเขาภูพาน..คือ..บ้านแก้งกะอาม..และบ้านขมิ้น..

หมู่บ้านทั้งหมด..กลายเป็นพื้นที่สีแดงเข้ม..เริ่มมีกองกำลังติดอาวุธ..เคลื่อนไหว..ในแถบเทือกเขาภูพาน
พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย..ได้รับการสนับสนุนจาก..พรรคคอมมิวนิสต์จีน. ที่นำโดย..เหมา เจ๋อ ตุง..ผู้นำจีนในขณะนั้น..

บ่อยครั้ง..มีทหารหมวกแดง..จากลพบุรี..ขึ้นไปปราบปราม..ผู้ที่ทหาร..เชื่อว่า..เป็นคอมมิวนิสต์..ชาวบ้านบางคน..ถูกจับ..บางคนถูกฆ่าตาย..เพียงแต่..สงสัยว่า..เป็นผู้ให้การสนับสนุน

วิธีการที่เชื่อว่า..ชาวบ้านให้การสนับสนุน..คอมมิวนิสต์..คือ..เอาข้าวสาร..ไปใส่ไว้ในโอ่ง..ที่ฝังดินไว้..บนเทือกเขาภูพาน..อันเป็นเส้นทางเดิน..ของสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์.ตั้งอยู่เชิงเขาภูพาน..เป็นถิ่นทุรกันดาร..การปกครองเข้าไม่ถึง..มีการสู้รบบ่อยครั้ง..ซึ่งประชากรส่วนใหญ่จะเป็น..ชาติพันธุ์ชาวภูไท..และ..ชาติพันธุ์ชาวย้อ..

ตัดกลับมาที่บ้านสี่แยกสมเด็จ..เหตุการณ์การเคลื่อนไหวของพรรคคอมมิวนิสต์..ในสมัยนั้น..ชาวบ้านในตัวอำเภอสมเด็จ..ไม่มีใครสนใจในเรื่องนี้มากนัก..
ตั้งแต่วันที่ 9 ธ.ค.2513 จึงมีการจัดงานงิ้ว..ประจำปี..เหมือนเช่น..ที่เคยทำมาทุกปี..ตรงนี้เอง..ที่นายคมสัน..นายอำเภอสมเด็จ..มีความรู้สึกห่วงใย..ต่อสวัสดิภาพ..ของพี่น้องชาวสี่แยกสมเด็จ..เกรงว่า..จะมีเหตุร้าย..อาทิ..การระเบิด..การบุกเข้ามายิงชาวบ้านที่มาเที่ยวงาน

ค่ำวันนั้น..จึงได้มีการเรียกประชุมด่วน..บรรดาพ่อค้า..คหบดี..และผู้จัดงานงิ้ว..รวมทั้งพ่อผม..เข้าร่วมประชุมที่หน้าโรงงิ้ว..บริเวณเสาหลักเมืองสี่แยกสมเด็จ..นั่นเอง

นายอำเภอคมสัน..ได้แจ้งที่ประชุมว่า..งานงิ้วที่กำลังจัดอยู่นี้..ขอให้หยุดจัด..เพราะอาจจะมีเหตุร้ายเกิดขึ้นกับ..ชาวสี่แยกสมเด็จ..ซึ่งทางอำเภอสมเด็จ..ได้รับทราบข่าวในทางลับว่า..พคท.จะเข้ามาโจมตี..งานงิ้ว..ภายใน 2-3 วันนี้
แต่ในที่ประชุม..เตี่ยเชี่ยว..ได้แสดงความเห็นว่า..เราจัดงานงิ้ว..มาทุกปี..ไม่เคยมีใครมาโจมตี..ไม่มีใครมาฆ่าพวกเรา..และยืนยันว่า..จะไม่ยอมเลิกจัดงานงิ้ว..เด็ดขาด..

ในที่ประชุม..มีการถกเถียงกันอย่างกว้างขวาง..ถึงเหตุและผล..เพราะทุกฝ่าย..มีความห่วงใย..ต่อสวัสดิภาพ..ของชาวสี่แยกสมเด็จ..

เป็นอันว่า..นายอำเภอคมสัน..ยอมถอย..ปล่อยให้มีการจัดงานงิ้ว..ต่อไป..และไม่ปรากฏว่า..มีการโจมตี..แต่อย่างใด..

นี่คือ..ชนวนเหตุที่..นายอำเภอคมสัน..ไม่สามารถ..ปกครองได้..เพราะสั่งให้หยุดจัดงาน..แต่ถูกคัดค้าน..ดังนั้น..คำสั่งของนายอำเภอ..ไม่ได้มีความหมายอะไร..ต่อมา..นายอำเภอคนสัน..ได้ย้ายออกจาก..อำเภอสมเด็จ..ไปรับราชการที่อื่น..ทำให้นายอำเภอคมสัน..ดำรงตำแหน่งเป็นนายอำเภอสมเด็จเพียง 2 ปี  ระหว่างปี 2513-2514 

และนายอำเภอคมสัน..จึงซุ่มเงียบเขียน..นวนิยาย..นายอำเภอปฏิวัติ..เพื่อสะท้อนเรื่องราว..ลงตีพิมพ์ในหนังสือ..หลายเล่ม..ตีพิมพ์ซ้ำ..ออกมาหลายครั้ง..รวมทั้งสร้างเป็นภาพยนตร์ด้วย
เรื่องที่เกิดขึ้น..ที่อำเภอสมเด็จ..ในสายตาผม..ไม่ได้เหมือนภาพยนตร์..เท่าใดนัก..ผู้มีอิทธิพล..ก็ไม่ได้สร้างความเสียหาย..ต่อบ้านเมือง..เพียงแต่..ทั้งนายอำเภอคมสัน..มีจุดยืน..มีมุมมองที่ต่างไปจาก..เตี่ยเชี่ยว..เท่านั้น..แต่เป้าประสงค์ของทั้งสองที่ตรงกัน..คือ..ความสุขของประชาชนชาวสมเด็จ..

ฝ่ายปกครอง..มองด้วยความห่วงใย..เกรงว่าจะเกิดเหตุร้าย..แต่ชาวบ้าน..มองอีกมุม..ที่พรรคคอมมิวนิสต์..จะไม่ทำอะไร..ที่กระทบต่อชาวบ้าน..แน่นอน..
แต่ข้าราชการ..เท่านั้น..ที่จะต้องระมัดระวังตัว..นั่นคือที่มาของ..นวนิยาย..นายอำเภอปฏิวัติ..โดยคมสัน  ศุภลักษณ์ศึกษากร..นายอำเภอสมเด็จ..ผู้ใช้นามปากกาว่า..บุญโชค  เจียมวิริยะ..
ยังไม่จบนะครับ..โปรดติดตาม..ตอนต่อไป..เป็นเนื้อเรื่องในหนังสือ..เขียนถึง..อะไร?

อ้างอิง
สมศักดิ์ แซ่ก๊วย (แป๊ะตี๋)
ร.ต.ท.เรืองยศ  ภูชนะศรี
ผศ.นิยม  ชื่นนิรันดร์