นายกระจ่าง ศิรินทรนนท์
นายอำเภอตะกั่วป่า

ประวัติ อำเภอตะกั่วป่า ตอน 6
ข้อมูล ปี 2509 นายกระจ่าง ศิรินทรนนท์ เป็นนายอำเภอตะกั่วป่า
ณรงค์ ชื่นนิรันดร์ รวบรวม

ที่ตั้งเมืองตะกั่วป่าในอดีต
ตัวเมืองตะกั่วป่าได้โยกย้ายที่ตั้งหลายแห่ง สาเหตุส่วนใหญ่เนื่องจากสมัยโบราณการคมนาคมมีแต่ทางน้ำทางเดียว เมื่อแม่น้ำลำคลองตื้นเขินไม่สะดวก ที่ตั้งไม่เหมาะสมแก่ยุทธภูมิ หรือ ความเปลี่ยนแปลงของดินฟ้าอากาศ ฯลฯ ก็ต้องย้ายตัวเมืองกันคราวหนึ่ง เท่าที่มีหลักฐานปรากฏเมืองตะกั่วป่าได้โยกย้าย ดังนี้

1.) ที่เวียง เขตอำเภอกะปง (อยู่ตรงปากคลองสามแพร่งตรงข้ามที่ประดิษฐานองค์พระนารายณ์ที่ฝั่งซ้ายคลองกะปง)
2.) ที่ตำตัว อำเภอตะกั่วป่า (จีน เรียกว่า เต้งโกป่า คือ ตะกั่วป่าบนมาจนบัดนี้)
3.) ที่บ้านตะกั่วป่า ตำบลโคกเคียน (เมืองแตกแก่พม่าข้าศึกที่นี่เอง)
4.) ที่ตลาดใหญ่ อำเภอตะกั่วป่า (ที่มีกำแพงเมืองเป็นพยานอยู่เวลานี้ )
5.) ที่โคกยาง กิ่งอำเภอเกาะคอเขา (อยู่ทางปากน้ำตะกั่วป่า เป็นแต่แผ้วถางตัดถนนหนทาง ยังไม่ได้ย้ายไปอยู่)
6.) ที่เกาะคอเขา กิ่งอำเภอเกาะคอเขา (ต่อมาเป็นที่ตั้งอำเภอเกาะคอเขา)
7.) ที่ตำบลย่านยาว อำเภอตะกั่วป่า (ถูกยุบเป็นอำเภอที่นี่)

เมืองตะกั่วป่ามีผู้ครอบครองเมือง ผู้สำเร็จราชการเมือง ผู้รักษาราชการเมือง ผู้ว่าราชการเมือง และผู้ว่าราชการจังหวัดปกครองตามกาลสมัยตลอดมา ตามที่เล่ากันมาและจดจำได้ แต่เดิมมานั้นมี ตะกั่วป่าอุ ตะกั่วป่าม่วง ตะกั่วป่าอิน ตะกั่วป่าเกตุ และพระยศภักดี ทั้ง 6 คนนี้ครองเมืองมาตั้งแต่เมืองยังอยู่ที่เวียง ที่ตำตัวและที่บ้านตะกั่วป่า ตำบลโคกเคียน เป็นลำดับ เมื่อ พ.ศ. 2328 กองทัพพม่ามาตีตะกั่วป่า ตะกั่วทุ่งและถลาง กองทัพกรุงเทพ ฯ ยกมาช่วยเหลือไม่ทัน ราษฎรหลบหนีภัยสงครามเข้าไปอยู่ตามป่า ตามเขา และตำบลหลังพม่า พม่าได้ทำลายเมืองตะกั่วป่าหมด พระยศภักดีไม่สามารถปรับปรุงปฏิสังขรณ์ปรับปรุงปฏิสังขรณ์ให้ดีขึ้นได้ ต่อมาพระยศภักดีตาย ก็พอดีกับกองทัพเมืองนครศรีธรรมราชไปตีเมืองไทรบุรี (เกดาห์) และกลันตันได้ พ.ศ. 2345 พระบริรักษ์ภูธร (แสง ณ นคร ) กับ นายนุช ณ นคร มหาดเล็กสองคนพี่น้อง (บุตรคนที่ 7 ของเจ้าพระยานครน้อย) ซึ่งเป็นผู้นำกองทัพไปตีเมืองไทรบุรี และกลันตันนั้นมีความชอบ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้พระบริรักษ์ภูธรไปรักษาราชการเมืองพังงา และให้ นายนุช ณ นคร มหาดเล็กไปรักษาราชการเมืองตะกั่วป่า และต่อมา นายนุช ณ นคร หรือทั่วไปเรียกว่า เจ้าคุณเฒ่า ได้เป็นพระยาเสนานุชิต เจ้าคุณเฒ่ามีภรรยาชื่อ หม่อมหวัน เป็นบุตรสาวเจ้าเมืองไทรบุรี (ศพของท่านฝังตามพิธีอิสลามอยู่ที่เกาะเสม็ด กิ่งอำเภอเกาะคอเขา )

* * * * * * * * * * * * *