www.narongthai.com  

บทที่ 10
หน้าที่ผู้สื่อข่าว และจรรยาบรรณผู้สื่อข่าว

9.ต้องเข้าใจพื้นฐานของสังคม ผู้สื่อข่าวต้องเข้าในพื้นฐานปัญหาของสังคม ตลอดจนมีความรอบรู้ในเชิงประวัติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ รัฐศาสตร์ ปรัชญา จิตวิทยา การเมืองการปกครอง และต้องเสาะแสวงหาความรู้ เพื่อจะนำไปสู่การพิจารณาประเด็นข่าว

คุณลักษณะพิเศษของผู้สื่อข่าว
1.มีมโนคติ (Imagination) สิ่งที่เกิดขึ้นในตัวผู้สื่อข่าว ทั้งในจิตใจและความคิดมีความเข้าใจในเหตุการณ์ ที่เกิดขึ้นรวมถึงความเคลื่อนไหว การกระทำของบุคคลในข่าวถูกนำมารายงานได้อย่างละเอียดถูกต้อง ทำให้ผู้รับข่าวจากสื่อเข้าใจเรื่องราวที่เกิดขึ้น ต้องระลึกเสมอว่า ข่าวแตกต่างจากนวนิยายตรงที่ว่าข่าวถูกจำกัดด้วยข้อเท็จจริง ผู้สื่อข่าวต้องไม่มีมโนคติอิสระเสรี ในการสร้างจินตนาการณ์ เหมือนนักประพันธ์หรือนิยาย แต่ต้องรายงานข่าวโดยยึดพื้นฐานคติของความจริงสูงสุด

2.มีความสนเท่ห์เป็นนิสัย (Curiousity) ผู้สื่อข่าวต้องมองเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นด้วยความยากรู้ยากเห็น น่าสนใจ และต้องตั้งคำถามกับตัวเองตลอดเวลา เช่น ทำไมจึงเกิดเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ เป็นต้น จากการที่ผู้สื่อข่าว มีความสนเทห์อยู่ตลอด ก็จะนำไปสู่การหาคำตอบ ของเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น

3.จมูกต้องได้กลิ่นข่าวอยู่เสมอ (Nose for News ) เป็นลักษณะพิเศษของผู้สื่อข่าวที่จะต้องเป็นผู้มีความไวต่อทุกเรื่องทุกข่าว ซึ่งหมายถึง จมูกไวต่อข่าว Nose for News หรืออีกนัยก็คือ "มองเห็นเรื่องราวที่อยู่ในหิน และมองเห็นข่าว ที่อยู่ในลำธารอันไหลเชี่ยว"

4.คิดอย่างมีเหตุผล (Think Logically) ผู้สื่อข่าวต้องคิดอย่างมีเหตุมีผลด้วยความรวดเร็ว รอบด้าน แยกแยะข้อเท็จจริง

5.มีความรู้กว้างขวาง (Wide Range Of Knowledge) เป็นภารกิจของผู้สื่อข่าวที่ต้องเข้าใจทุกเรื่องที่เกิดขึ้น และสามารถเรียบเรียงเชื่อมโยงเรื่องราวต่าง ๆ ในเนื้อหาของข่าวได้ครบถ้วน

จรรยาบรรณผู้สื่อข่าว ว่าด้วยหลัก ความจริง ที่แท้จริง (Objectivity )
ผู้สื่อข่าว ย่อมได้รับความคาดหวังจากผู้รับสาร คือ ผู้อ่านและผู้ฟังทั้วไปว่า ข่าวสารที่รายงานจะครบถ้วน ไม่ลำเอียงไม่ว่าจะเป็นแง่ใดของข่าว และคาดหวังว่าผู้สื่อข่าวจะไม่สอดแทรกทรรศนะส่วนตัว หรือความรักความชังส่วนตัวลงไปในเนื้อข่าวนั้น ๆ โดยผู้สื่อข่าวต้องมีหลักการที่สำคัญคือ ความจริงที่แท้จริง 5 ประการคือ

1.ความไม่เป็นฝักเป็นฝ่าย (Impartiality) เมื่อผู้สื่อข่าวรายงานข่าวที่เกี่ยวกับข้อพิพาท หรือความขัดแย้งของฝ่ายต่าง ๆไม่ว่าจะพิพาทที่ปรากฎชัด ๆ หรือซ่อนเร้นอำพราง ผู้สื่อข่าวต้องเสาะหาทรรศนะของทุกฝ่ายมานำเสนอ และต้องนำเสนอด้วยความสมดุลอย่างมีเหตุมีผล

2.ปราศจากความขัดแย้งทางผลประโยชน์ หรือความสนใจ (Absence of Conflict of Interest ) การที่ผู้สื่อข่าวมีส่วนพัวพันอยู่กับองค์กรแห่งใดแห่งหนึ่ง ย่อมทำให้ถูกสงสัยว่าผู้สื่อข่าวอาจจะอยู่ในฝ่ายตรงข้าม เช่นผู้สื่อข่าวของกรมประชาสัมพันธ์ ข่าวที่นำเสนอ อาจจะมีผู้ฟังไม่เชื่อถือเพราะเป็นเครื่องมือของรัฐบาล

3.โอกาสของการปฏิเสธ (Opportunity Of Denial) ผู้สื่อข่าว จะทำงานภายใต้เวลาอันจำกัด จึงเป็นโอกาสที่จะทำให้ได้ข้อมูลที่ไม่ครบถ้วน เมื่อเผยแพร่ข่าวที่ไม่ถูกต้องก็อาจจะทำให้ถูกฟ้องร้อง กรณีหมิ่นประมาทได้

4.ความลำเอียงที่มาจากคนใกล้ชิด (Avoidance Of Cronyism) ผู้สื่อข่าว เมื่อทำข่าวนาน ๆ จะมีแหล่งข่าวมาใกล้ชิด เช่น กรณีผู้สื่อข่าวสายอาชญากรรม ที่ทำงานร่วมกับตำรวจ มักจะได้เบาะแสก่อนผู้สื่อข่าวสายอื่น และความใกล้ชิด ก็จะทำให้มีการสื่อข่าวมีแนวโน้มเอียงไม่เป็นกลาง ซึ่งได้ข้อมูลจากผู้ใกล้ชิด

5.ละเว้นความเคียดแค้น (Avoidance Of Vengeance ) ผู้สื่อข่าวไม่ควรชิงชังเคียดแค้น แหล่งข่าวเป็นการเฉพาะ
ถึงแม้นว่าจะเป็นความรู้สึกของมนุษย์ธรรมดาคนหนึ่ง ที่มีอารมณ์

* * * * * * * * * * * * * * * * * *